II Wojna Światowa.

Zagłada ludności żydowskiej. Holocaust.

Jednym z zadań, jakie postawili sobie hitlerowcy, a które wynikało z ich obłędnej ideologii, była całkowita zagłada ludności żydowskiej i romskiej. Od początku okupacji Żydów i Romów kierowano do obozów przymusowej pracy. Wkrótce wydzielono w miastach dzielnice (getta) przeznaczone wyłącznie dla Żydów. Dziesiątki a często i setki tysięcy ludzi zostało stłoczonych na niewielkiej przestrzeni, skazanych na gód i choroby. Do końca 1942 r. cała ludność żydowska została zamknięta w gettach i zmuszona do pracy w niemieckich przedsiębiorstwach. Największe getto w Europie było w Warszawie, zamknieto w nim blisko pół miliona osób. Wielkie getta powstały też w Łodzi i we Lwowie.

Hitlerowcy zdecydowali ostatecznie "rozwiązać" kwestię żydowską i w 1942 r. rozpoczęli masowe mordowanie Żydów w obozach zagłady. Rozbudowano obóz w Oświęcimiu, tworząc w Brzezince (Birkenau) obóz zagłady dla Żydów, podobne działały w Chełmie nad Nerem, Bełżcu, Sobiborze, Treblince i na Majdanku. Z samego tylko getta warszawskiego w ciągu 2 miesięcy Niemcy wywieźli do obozu zagłady w Treblince około 300 tys. ludzi. Zagłada blisko 6 mln Żydów europejskich w literaturze anglojęzycznej została nazwana Holocaustem. Termin ten wywodzi się od greckiego słowa holokaustikos - całopalenie, ofiara całopalenia. W Izraelu używa się hebrajskiego terminu Szoa - Zagłada.

Do jesieni 1943 r. Niemcy wymordowali 3 mln osób z blisko 3,5-milionowej społeczności żydowskiej żyjącej na ziemiach polskich. Obozy w Bełżcu, Sobiborzei Treblince zlikwidowano, żeby zatrzeć ślady tych masowych zbrodni. Około 300 tys. Żydów uratowało się ucieczką w głąb Związku Radzieckiego, a ponad 100 tys. ocalili z narażeniem własnego życia Polacy. Za pomoc Żydom i pomagającemu, i jego rodzinie groziła kara śmierci.

Na jesień 1942 r., w celu ratowania ludności żydowskiej została powołąna przy Delegaturze Rządu na Kraj tajna organizacja - Rada Pomocy Żydom, pod kryptonimem "Żegota". Niosła ona pomoc Żydom zamkniętym w gettach i ukrywającym się, dostarczała im żywność, odzież, lekarstw, fłaszywych dokumentów itp. "Żegota" była jedyną tego typu organizacją w okupowanej przez Niemców Europie.

Powstanie w Warszawskim Getcie.

W kwietniu 1943 r. Niemcy przystąili do całkowitej likwidacji getta w Warszawie. Wówczas bojowcy żydowscy stawili zbrojny opór wkraczającym oddzałom policji i wojska. Oddzały Żydowskiej Organizacji Bojowej oraz Żydowskiego Związku Wojskowego walczyły blisko miesiąc. Żydowskim powstańcom udzielały pomocy polskie organizacje podziemne. Po upadku powstania dzielnica żydowska w Warszawie została przez Niemców doszczętnie zniszczona, a ludność wywieziona do obozów śmierci lub zamordowana.