Piastowie

Początki rycerstwa i rycerzy.

Rycerstwo w Polsce wzięło swoje początki w XIw. z dawnej drużyny książęcej. Prawdziwy rozkwit przeżywało od XIIIw., kiedy tworzyło odrębną grupę z własnej etyką, stylem życia, obyczajowością i zwyczajami wojennymi.
Rycerzem mógł zostać tylko ktoś wywodzący się ze szlachetnego rodu. Ceremonia pasowania miała od czasów krucjat podejmowanych od XI w. charakter obrzędu religijnego. Rycerz brał kąpiel, wkładał białą szatę, spowiadał się i przyjmował komunię. Następnie zaprzysięgał rycerski kodeks honorowy, który nakładał na niego obowiązek obrony słabych, służby w słusznej sprawie, walki z wrogami Kościoła i złoczyńcami, pomocy bliźnim oraz wierności seniorowi. Do czasu oasowania szlachcic był już najczęściej doskonale wytrenowanym wojownikiem, gdyż jako giermek ćwiczył, polował i brał udział w turniejach.

Heraldyka.

Najważniejszym elementem identyfikującym pochodzenie rycerza był herb. Nie do końca wiadomo, skąd herby wzięły się w Polsce. Niektórzy historycy twierdzą, że pochodzą one od symboli, którymi znakowano bydło należące do wojownika lub oznaczano granice posiadłości dawnych właścicieli ziemskich. Inni mówią, że nasladowały symbole uzywane przez wikingów. Jedno jest pewne - w XIII w. zaczęto je nosić na tarczach, co w czasie bitwy pozwalało na odróżnienie przyjaciela od wroga.
Pełny herb składał się z tarczy, na której znajdowało się godło, bądź z godła, hełmu, labrów(chusta na hełmie), korony oraz klejnotu. Wszystkie te elementy miały określoną barwę i kształt. W heraldyce polskiej najczęściej spotykanymi kolorami były czerwień i błękit. Godło na tarczy mogło przybierać różne formy geometryczne, a także przedstawiać zwierzę, stworzenie mityczne, roślinę lub przedmoit. Oprócz koloru tarczy i wyglądu godła wązny był jeszcze klejnot, czyli przedmiot znajdujący się na hełmie. Często wyglądał tak samo lub podobnie jak godło, czasem dodawano do niego pióra lub zmieniano go na inny element graficzny. Przed ustaleniem się zasad dzidziczenia herbu klejnot często był zmieniany dowolnie przez aktualnego właściciela. Charakterystycznym elementem polskich herbów był zawołanie, które czasem brzmiało podobnie jak nazwa herbu. Używano go w czasie bitwy, dzięki czemu członkowie rodu mogli łatwo się odnaleźć.

Turnieje.

Turnieje rycerskie, czyli średniowieczne zawody będące pokazem sprawności bojowej, pojawiły się w XI w. we Francji i wraz z kulturą rycerską rozpowszechniły się na całym kontynencie. Rozgrywano podczas nich głównie konkurencje wystawiające na próbę sprawność przybyłych rycerzy. Największe zainteresowanie i emocje widzów budziły walki - od pieszego pojedynku do małych bitew toczonych przez dwie grupy rycerzy. W pojedynkach przeciwnicy używali takiego samego uzbrojenia. Zwykle polegały one na próbie zrzucenia przeciwnika z konia tępo zakończonymi kopiami, czasem jednak były toczone na smierć i życie, choć wtedy nie traktowano ich jako igrzysk, a jako "sąd Boży". Biorąc udział w turniejach będąych zwykłą zabawą, rycerze byli uzbrojeni początkowo tak samo jak do bitwy. Od XV w. powstawały specjalne zbroje służace tylko do zabaw turniejowych. Zwycięzca pojedynku miał prawo zabrać pokonanemu konia i zbroję, a nagroda za wygranie turnieju były słąwa i zapłata. Zwyczajem było składanie hołdów i zdobytych trofeów pani swego serca znajdującej się na trybunach. Dzięki tym szczególnym zawodom rycerze zapisywli się w pamięci potomnych, a ich kunszt i odwaga przez wieki były sławione w pieśniach.